Üstün Yetenekli Çocukların İhtiyaçlarının ve Profillerinin Araştırılması: WISC-R Sonuçlarının Analizi ve Test Yöneticilerinin Önerileri

Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.7 Issue.1

Doi:10.35365/ctjpp.25.1.05

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

Üstün Yetenekli Çocukların İhtiyaçlarının ve Profillerinin Araştırılması: WISC-R Sonuçlarının Analizi ve Test Yöneticilerinin Önerileri

Exploring the Needs and Profiles of Gifted Children: An Analysis of WISC-R Results and Test Administrators’ Recommendations

Ayşin Kaplan Sayı¹, Savaş Akgül², Nüket Afat³

Özet:

Üstün yetenekli bireyler herhangi bir toplumun gelişmesinde önemli ve vazgeçilmez bir rol oynamaktadır. Çünkü üstün yetenekli bireylerin tespit edilerek, onların yeteneklerinin verimliliğe yönlendirilmesi ve refahlarının desteklenmesi için uygun eğitim fırsatlarının sağlanması hayati önem taşımaktadır. Ancak eğitimleri bazı zorlukları da beraberinde getiriyor; bu zorluklardan biri de ihtiyaçlarının doğru belirlenmesi ve araştırılmasıdır. Bu çalışma, bu anlamda, üstün yetenekli çocukların teşhisinde yaygın olarak kullanılan Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği-Revize (Wisc-R) profilleri ve test yöneticilerinin önerileri incelenerek literatüre ve tanı sürecine katkı sağlamak amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmada karma yöntem yaklaşımlarından biri olan yakınsak paralel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma kapsamında 99 üstün yetenekli öğrencinin WISC-R zeka testi sonuçları analiz edildi. Nicel kısımda tanımlayıcı istatistikler, bağımlı ve bağımsız t testleri, nitel kısımda ise içerik analizi kullanılmıştır. Nicel bulgular üstün yetenekli çocukların zeka puanlarının heterojen bir dağılım gösterdiğini; performans puanlarının sözel puanlarına göre nispeten daha yüksek olduğu; sözel puanları ile performans puanları arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Sınav yöneticilerinin raporlarına ilişkin niteliksel bulgular da çocukların özellikleri, aileye yönelik bilgi ve öneriler ile okula yönelik bilgi ve öneriler olmak üzere üç ana tema altında belgeleniyor. Test uygulayıcıları bilişsel, duygusal, kişisel ve sosyal özelliklere daha fazla odaklanırken, çocukların fiziksel özellikleri ve iki kez istisnai olma durumu hakkında yansıtmaları oldukça sınırlı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Wisc-r, Yetenekli, Test yöneticisi.

¹Assoc. Prof. Dr, Bahcesehir University, Department of Gifted Education, Istanbul, Türkiye. E-mail: [email protected], ORCID ID: https://orcid.org/0000-0002-8186-4593

²Assoc. Prof. Dr. Istanbul University-Cerrahpasa, Special Education Department, Istanbul, Türkiye, E-mail: [email protected], ORCID ID: https://orcid.org/0000-0003-0436-2765

³Assoc. Prof. Dr. Istanbul Sabahattin Zaim University, Special Education Department, Istanbul, Türkiye, E-mail: [email protected], ORCID ID: https://orcid.org/0000-0002-4247-025X

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Nüket Afat, İstanbul Sabahattin Zaim University Faculty of Education, Special Education Department, Halkalı Street, No:2 Küçükçekmece/İSTANBUL, Türkiye, [email protected]

Date of Received/Geliş Tarihi: 13.07.2024, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 11.11.2024, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 04.12.2024, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 20.03.2025

Citing/Referans Gösterimi: Sayı, A.K, Akgül, S., & Afat, N. (2025). Exploring the Needs and Profiles of Gifted Children: An Analysis of WISC-R Results and Test Administrators’ Recommendations, Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology 7(1), 39-47

© 2025 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/