Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.4 Issue.4

Doi:10.35365/ctjpp.22.4.09

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

Özel Gereksinime İhtiyacı Olan Çocuklara Sahip Anne Babalarda Travma Sonrası Büyüme

Post Traumatic Growth in Mothers and Fathers of Children with Special Needs

Gülşen Filazoğlu Çokluk1

Özet:

Farklı gelişen çocuğa sahip olmak aile için önemli yaşam krizlerinden biri olarak kabul edilebilir.  Anne babalar bu durumdan farklı şekillerde etkilenmektedirler. Bu çalışmada özel gereksinime ihtiyacı olan çocuklara sahip anne ve babaların bu yaşam krizi sonrasındaki travma sonrası büyüme özelliklerinin nasıl olduğunun incelenmesi üzerinde durulmuştur. Özel gereksinime muhtaç çocuğa sahip 308 baba ve 359 anne olmak üzere 670 kişiye ölçekler uygulanmıştır. Bununla birlikte özel gereksinime muhtaç olmayan çocuğu olan 197 baba ve 286 anne olmak üzere 483 anne baba çalışmaya alınmıştır. Anne babaların sosyo-demografik özelliklerini saptamak amacıyla, 17 maddeden oluşan demografik bilgi formu; travma sonrası büyüme özelliklerini ölçmek için Tedeschi ve Calhoun tarafından geliştirilen ve 21 maddeden oluşan Travma Sonrası Büyüme Envanteri (TSB) kullanılmıştır. Verilerin analizleri SPSS 22 programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesi için; Bağımsız Gruplar t-testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular %95 güven aralığında olmakla beraber, %5 anlamlılık düzeyi göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir. Özel gereksinimi olan anne babaların travma sonrası toplam puanları özel gereksinimi olmayan anne babalara kıyasla anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Özel gereksinimi olan çocuğa sahip ailelerin yaşadıkları sürece ilişkin pozitif büyümeyi saptayıp farkına varmaları sağlanarak, bu yolla psikolojik sağlamlıklarını arttırmayı amaçlayan programlar ve aile rehberlik hizmetleri geliştirilebilir.

Anahtar Kelimeler: Ebeveynler, Özel Eğitim, Özel Gereksinimi olan Çocuklar, Travma, Travma Sonrası Büyüme

1PhD, İstanbul Gelisim University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Department of Psychology, İstanbul, Turkey, [email protected], Orcid ID:  0000-0002-7431-282X

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: İstanbul Gelisim University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Department of Psychology, İstanbul, Turkey, E-mail: [email protected]

Date of Received/Geliş Tarihi: 31.10.2021, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 29.06.2022, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 30.10.2022, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 06.12.2022

Citing/Referans Gösterimi: Çokluk, F. G. (2022). Post traumatic growth in mothers and fathers of children wıth special needs. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 4(4): 378-386

© 2022 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/