Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.6 Issue.1

Doi:10.35365/ctjpp.24.1.01

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

Siber Zorbalık Motivasyonları ve Ergenler Arasında Ahlaki Ayrılma Siber Zorbalar: Aracılık Rollerininin İncelenmesi

Cyberbullying Motivations and Moral Disengagement among Adolescent Cyberbullies: Exploring the Mediating Roles

Ahmet M. Abdülaliam1

Özet:

Çalışma, siber zorbalığa maruz kalmış ergenleri siber zorbalık yapmaya iten faktörleri ve motivasyonları belirlemeyi ve siber zorbalık, ahlaki kopukluk ve zorbalık motivasyonları arasındaki karşılıklı ilişkileri gösteren bir model geliştirmeyi amaçlamıştır. Birincil araştırma örneklemi, Suudi Arabistan Krallığı’ndaki orta okullardaki 804 ergenden Oluşmaktadır; Yaşları 16,6 ile 19,5 arasında değişen 302 ergen siber zorba olarak tanımlandı (Ort= 18,9, S.D= 1,6). Bu örnek, e-posta ve çeşitli sosyal medya platformları aracılığıyla elektronik bir bağlantı dağıtılarak elde edilmiştir. Çalışma araçları Siber Zorbalık Anketi (CBQ- Zorbalık Ölçeği), Siber Zorbalık Ahlaki kopukluk Ölçeği ve Siber Zorbalık Motivasyonları Ölçeğidir. Çalışmanın bulguları, güç ve ideolojinin siber zorbalık davranışının en önemli nedenleri olduğunu ve siber zorbalar açısından en önemli nedenler olduğunu, bunu araçsal, eğlence, sadizm, dış etkenler, intikam ve son olarak da ahlaki çözülmenin izlediğini göstermektedir. Erkeklerin lehine olan belirli siber zorbalık faktörlerinde erkekler ve kadınlar arasında farklılıklar Bulunmaktadır. EEk olarak, bulgular, siber zorbalık motivasyonlarının ve ahlaki kopukluğun, siber zorbalık davranışını olumlu yönde öngördüğünü ortaya koymuştur. Yapıcı modelleme kullanılarak, bazı değişkenlerin (güç ve ahlaki kopukluk) diğer değişkenlerin (araçsal, ideoloji, intikam, eğlence ve sadizm) siber zorbalık davranışı üzerindeki etkisinde aracılık eden rolü doğrulanmıştır, ayrıca, araçsallık, ideoloji ve intikam değişkenlerinin siber zorbalık üzerindeki doğrudan etkileri de vardır.

Anahtar Kelimeler: Siber zorbalık, Siber zorbalık motivasyonları, Ahlaki kopukluk, Siber zorbalar

1Assoc. Prof., Qassim University, College of Languages ​​and Social Sciences, Department of Psychology, Buraydah – Al-Qassim, [email protected], Orcid id:  0000-0002-4561-3391

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Ahmet M. Abdülaliam, Qassim University, College of Languages ​​and Social Sciences, Department of Psychology, Buraydah – Al-Qassim, E-mail: [email protected].

Date of Received/Geliş Tarihi: 05.07.2023, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 04.12.2023, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 27.02.2024, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 17.03.2024

Citing/Referans Gösterimi: Abdülaliam, A. M.  (2024). Cyberbullying motivations and moral disengagement among adolescent Cyberbullies: Exploring the mediating roles. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 6(1): 1-13.

© 2024 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/