Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.4 Issue.2

Doi:10.35365/ctjpp.22.2.09

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

Poliklinik Hizmeti Alıp Sigarayı Bırakamayanların Bir Yıl Sonra Desteğe Açık Olma Durumlarının Tekrar Değerlendirilmesi

Those Who Could Not Quit Smoking After Receiving Polyclinic Service Availability of Support After One Year Reassessment

Abdülkadir Deniz1, Safiye Özvurmaz2, Seyfi Durmaz3

Özet:

Çalışmamızda bir sigara bırakma polikliniğine destek için başvurmuş, ancak bir yıl sonunda sigarayı bırakamayanlarda yeniden bırakmaya hazır oluş durumlarının ve ilişkili olabilecek faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kesitsel tipte bir çalışma olarak Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Sigarayı Bırakma Polikliniği’ne Temmuz 2018-Haziran 2019 tarihlerinde başvurmuş ve bir yıl sonra sigarayı bırakamayan bireyler ile gerçekleştirilmiştir (n=219). Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan görüşme formu, poliklinik kayıtları, Fagerström Nikotin Bağımlılık Ölçeği ve Hastane Anksiyete Depresyon Skalası ile toplanmıştır. Verilerin analizi tanımlayıcı istatistiklerde ortalama, standart sapma, ki-kare testi ile multinominal lojistik regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların %43,8’i kadın, %69,3’ünün eğitim durumu lise ve üzeri, yaş ortalaması ise 42,30±12,50’dir. Transteoretik Modelin Değişim Aşamalarına göre %49,3’ü harekete hazır; %28,8’ü düşünüyor, %21,9 düşünmüyor olarak bulunmuştur. Çalışmada 40 yaş ve üzeri, eğitim düzeyi orta eğitim ve altında, evli, çocuğu olanlar, boş zamanlarını el, fiziksel ve sosyal etkinlik ile değerlendirenler ve sigara tüketim paket-yıl süreleri 20 yıldan fazla olanlarda “harekete hazır olma” daha fazla bulunmuş olup 40 yaş ve üzeri, evliler, boş zamanlarını el, fiziksel ve sosyal etkinlik ile değerlendirenler ve sigara tüketim paket-yıl süreleri 20 yıldan fazla olanlarda “düşünüyor olma” daha fazla saptanmıştır (p<0,05). Bu çalışmada bir poliklinik hizmetinden destek almış olan ve bir yıl içinde yine de sigarayı bırakamayan bireylerin yeniden sigarayı bırakmayı düşünüyor ve harekete hazır olma oranın yüksek olduğu, bırakmanın hazırlık aşamasında olan bırakamayan bireylerin daha istekli bırakma düşünce ve niyetine sahip oldukları ve öncelikli olarak sigara bırakma programlarında yeniden daha hassas yaklaşımlarla değerlendirilmelerinin gerekli olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sigara bırakma, Relaps, Bağımlılık, Transteoretik Model

1MSc Student, Adnan Menderes University, Faculty of Nursing, Department of Public Health Nursing, Aydın-Turkey, [email protected], Orchid ID: 0000-0001-5255-1195

2Assoc. Prof., Adnan Menderes University, Faculty of Nursing, Department of Public Health Nursing, Aydın-Turkey, [email protected], Orchid ID: 0000-0002-1842-3058

3MD PhD, Ege University, Faculty of Medicine, Department of Public Health, İzmir-Turkey, [email protected], Orchid ID: 0000-0001-9756-7764

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Abdülkadir DENİZ, Adnan Menderes University, Faculty of Nursing, Department of Public Health Nursing, Aydın-Turkey, E-mail: [email protected]

Date of Received/Geliş Tarihi: 28.10.2021, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 29.03.202, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 25.04.2022, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 20.06.2022

Citing/Referans Gösterimi: Deniz, A., Özvurmaz, S. & Durmaz, S. (2022). Those Who Could Not Quit Smoking After Receiving Polyclinic Service Availability of Support After One Year Reassessment, Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 4(2): 189-198

© 2022 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/