Okul Öncesi Çocuklarının Davranış Problemlerinde Çocuk Duygu Düzenleme, Ebeveyn Duygu Düzenleme ve Birlikte Ebeveynliğin Rolü

Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.7 Issue.2

Doi:10.35365/ctjpp.25.2.07

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

Okul Öncesi Çocuklarının Davranış Problemlerinde Çocuk Duygu Düzenleme, Ebeveyn Duygu Düzenleme ve Birlikte Ebeveynliğin Rolü

The Role of Child Emotion Regulation, Parent Emotion Regulation, and Co-Parenting in the Behavioral Problems of Preschool Children

Zehra Ertuğrul Yaşar¹, Neslihan Yaman²

Öz:

Okul öncesi dönemde davranış problemleri üzerine yapılan çalışmaların genellikle anne-çocuk ilişkisine, özel gereksinimli çocuklara, duygu düzenleme becerilerine odaklandığı, ancak aile bağlamında diğer faktörler üzerinde yeterince durulmadığı görülmektedir. Bu araştırma bugüne kadar ikili ilişkiler olarak ele alınan söz konusu değişkenleri daha geniş bir yelpazede ele alarak, çocukların ve anne babaların duygu düzenleme becerilerinin ve birlikte ebeveynliğin, okul öncesi çocukların davranış problemlerini yordama gücünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmanın verileri 3-6 yaş arası çocuğu olan 502 ebeveynden toplanmıştır. Ebeveynlerin duygu düzenleme becerilerini ölçmek için Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği Kısa Formu, birlikte ebeveynliği ölçmek için Birlikte Ebeveynlik Ölçeği, çocukların duygu düzenleme becerileri ölçmek için Duygu Düzenleme Ölçeği ve çocukların davranış problemlerini ölçmek için Okul Öncesi ve Anaokul Davranış Ölçeği kullanılmıştır. Analizler davranış problemlerinin, çocuğun ve ebeveynin duygu düzenleme becerileri ve birlikte ebeveynlik ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Analizler sonucunda çocuğun davranış problemlerinin %22’sinin; çocuğun duygu düzenleme becerileri, ebeveynlerinin duygu düzenleme güçlükleri ve birlikte ebeveynlik ile anlamlı olarak yordandığı bulunmuştur. Buna göre çocuğun duygu düzenleme becerileri yüksek, ebeveynlerin deneyimlediği duygu düzenleme güçlükleri düşük ve birlikte ebeveynlik kalitesi yüksek olduğunda, okul öncesi çocuklarda görülen davranış problemleri azalmaktadır. Tüm bu sonuçlar okul öncesi dönemdeki çocukların davranış problemlerinde, çocukların ve ebeveynlerinin duygu düzenleme becerileri ile birlikte ebeveynlik kalitesinin rolüne dikkat çekerek, okul öncesi çocukların davranış sorunlarına yönelik önleme ve müdahale çalışmalarında aile merkezli bir bakış açısı önermektedir.

Anahtar Kelimeler: Okul öncesi dönem, Duygu düzenleme, Birlikte ebeveynlik, Davranış problemleri

¹Asst. Prof., Yalova University, Faculty of Humanities and Social Sciences, Department of Psychology, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0003-4543-3662

²Asst. Prof., Yalova University, Faculty of Humanities and Social Sciences, Department of Psychology, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0003-0324-2390

Address of Correpondence/Yazışma Adresi: Zehra Ertuğrul-Yaşar, Yalova University, Faculty of Humanities and Social Sciences, Department of Psychology, Yalova, Türkiye, [email protected].

Date of Received/Geliş Tarihi: 24.12.2024, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 07.04.2025, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 11.04.2025, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 05.06.2025.

Citing/Referans Gösterimi: Yaşar, Z. E., & Yaman, N. (2025). The Role of Child Emotion Regulation, Parent Emotion Regulation, and Co-Parenting in the Behavioral Problems of Preschool Children. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 7(2), 169-176.

© 2025 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/