TürkçeCyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.4 Issue.4
Doi:10.35365/ctjpp.22.4.02
ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE
Kuzey Kıbrıs Hanehalkı Kesitsel Çalışmasında Yetişkin Bireylerde Travma Sonrası Stres Bozukluğunun Yaygınlığı ve Risk Faktörleri
Prevalence and Risk Factors of Post-Traumatic Stress Disorder in a North Cyprus Household Adult Cross-Sectional Study
Asra Babayiğit1, Mehmet Çakıcı2
Özet:
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), diğer bir deyişle post-travmatik güçlük sonrası bozulma, tüm dünyada ruh sağlığı profesyonellerinin araştırdığı en önemli konulardan biridir. Bu makalede, Kuzey Kıbrıs’ta (KK) TSSB’ye ilişkin 2017 ulusal hanehalkı araştırmasının sonuçları sunulmaktadır. Bu çalışmanın amacı, KK hanelerinde TSSB prevalansını ve risk faktörlerini belirlemektir. Çalışma, Nisan-Haziran 2017 tarihleri arasında yürütülmüş olup, örneklemi sürekli olarak KK’da yaşayan 18-88 yaş arası Türkçe konuşan bireylerden oluşturulmuştur. Ankette çok aşamalı tabakalı (randomize) bir kota örneklemi kullanılmış ve 2011 nüfus sayımına göre 978 kişi seçilmiştir. Demografik Bilgi Formu, Travmatik Olaylar Listesi ve Travmatik Stres Belirti Ölçeği kullanılmıştır. KK için TSSB yaygınlığı %19 olarak belirtilmiştir. Bu çalışmada kadın olmak, dul olmak, işsiz olmak, ev hanımı olmak, fiziksel bir hastalığa sahip olmak, psikiyatrik bir hastalığa sahip olmak, fiziksel bir hastalık nedeniyle tedavi görmek, bir Rum mülkünde yaşamak, bekar veya bir akraba ile yaşamak TSSB için risk faktörleri olarak tanımlanmıştır. Travmatik yaşam olaylarına göre regresyon katsayılarının anlamlılığı incelendiğinde sadece aile içi şiddet ve yangın veya patlama TSSB için anlamlı bir yordayıcı olarak bulunmuştur. Dünya prevalansını göz önünde bulundurduğumuzda, KK, dünyadaki diğer çatışma sonrası bölgelere benzer şekilde daha yüksek TSSB prevalansına sahiptir. KK, savaş, göç ve sömürgeleştirme geçmişi, yüksek işsizlik oranları, sosyoekonomik problemler gibi diğer yüksek prevalanslı TSSB ülke ve bölgelerine benzer çevresel ve sosyo-kültürel özelliklere sahiptir, bu da TSSB oluşumunda sosyo-kültürel faktörlerin öneminin güçlü bir göstergesidir.
Anahtar Kelimeler: Yaygınlık, Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Kuzey Kıbrıs, Risk Faktörleri
1Assist. Prof., Cyprus Science University, Faculty of Economics, Administrative and Social Sciences, Department of Psychology, Kyrenia-TRNC, Orcid Id: 0000-0003-2102-3175
2Prof. Dr., Nicosia Psychiatry Centre, Cyprus Science University, Faculty of Economics, Administrative and Social Sciences, Department of Psychology, Kyrenia-TRNC, Orcid Id: 0000-0002-7043-183
Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Cyprus Science University, Faculty of Economics, Administrative and Social Sciences, Department of Psychology, Kyrenia-TRNC, E-mail: [email protected]
Date of Received/Geliş Tarihi: 02.06.2022, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 20.06.2022, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 24.10.2022, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 06.12.2022
Citing/Referans Gösterimi: Babayiğit, A. & Çakıcı, M. (2022). Prevalence and Risk Factors of Post-Traumatic Stress Disorder in a North Cyprus Household Adult Cross-Sectional Study, Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 4(4): 315-323
© 2022 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/