Karaciğer Nakli Haberleri ve Önyargılar: Türk Basınında On Yıllık Bir İnceleme

Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.7 Issue.2

Doi:10.35365/ctjpp.25.2.10

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

Karaciğer Nakli Haberleri ve Önyargılar: Türk Basınında On Yıllık Bir İnceleme

Liver Transplant News and Biases: A Ten-Year Review of Turkish Media

Ceren Yegen¹, Ahmet Faruk Çeçen², Volkan İnce³

Öz:

Karaciğer nakli, organ bağışlarında bir eksikliğe yol açan ve hasta ihtiyaçlarını karşılayamayan düşük kamu farkındalığından kaynaklanan zorluklarla karşı karşıyadır. Bu araştırma, Türkiye’deki yazılı basındaki medya kapsamı ile karaciğer nakli oranları arasındaki dinamikleri araştırmakta, özellikle Sabah, Hürriyet ve Sözcü gazetelerinde on yıllık bir süre boyunca yayınlanan haberleri analiz etmektedir. Çalışma, yazılı medya kapsamının kamuoyunun anlayışını ve karaciğer nakli sıklığını nasıl etkilediğini değerlendirmeyi amaçlamaktadır ve bu haberlerin nasıl sunulduğunun bir analizini içerecek şekilde makalelerin hacminin ötesine geçmekte; medyanın, kadavra bağışçılara kıyasla canlı bağışçı hikâyelerini tercih edip etmediğini ve böylece organ bağışı konusunda kamuoyunun tutum ve davranışlarını şekillendirip şekillendirmediğini incelemektedir. Bu önyargı, kadavra organ bağışlarının sınırlı bir şekilde ele alınmasında yansıtılmakta ve kamuoyunun farkındalığı ve anlayışında bir boşluk olduğunu vurgulamaktadır. 280 makalenin analizi yoluyla, haber içeriklerinin kapsamı ile karaciğer nakli sayısı arasında önemli bir bağlantı bulunmuştur ve bu da basının nakil faaliyetleri üzerindeki önemli etkisini göstermektedir. Çalışmada, kadavra organ bağışlarının yetersiz kapsamı ile Türkiye’deki sınırlı kamu farkındalığının daha geniş sorunu arasında bir korelasyon tespit edilmiş; bu durum medyada kadavra bağışçılara nispeten az odaklanılmasıyla vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler: : Karaciğer nakli, sağlık gazeteciliği, toplumsal farkındalık, organ bağışı, Türk basını.

¹Assoc. Prof., Mersin University, Faculty of Communication, Department of Journalism, Mersin, Türkiye, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0001-9582-0711

²Assoc. Prof., Ankara Social Sciences University, Faculty of Communication, Department of New Media and Communication, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0003-3561-2915

³Prof. Dr., İnönü University, Faculty of Medicine, Surgical Medical Sciences, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0002-0714-490X

Address of Correpondence/Yazışma Adresi: Ahmet Faruk Çeçen, Social Sciences University, Faculty of Communication, Department of New Media and Communication, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0003-3561-2915

Date of Received/Geliş Tarihi: 03.01.2025, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 20.05.2025, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 02.06.2025, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 05.06.2025

Citing/Referans Gösterimi: Yegen, C., Çeçen, A. F. & İnce, V. (2025). Liver Transplant News and Biases: A Ten-Year Review of Turkish Media. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 7(2), 194-201.

© 2025 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/