Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.7 Issue.1
Doi:10.35365/ctjpp.25.1.02
ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE
İkincil Travmatik Stres ve Mizah Yoluyla Başa Çıkma Arasındaki İlişkide Kaygının Aracı Rolü
The Mediating Role of Anxiety in the Relationship Between Humor Coping and Secondary Traumatic Stress
Aybüke İrem Saylam1, Ahmet Sapancı2
Özet:
Bu çalışma, mizahla başa çıkma stratejilerinin ikincil travmatik stres üzerindeki etkisinde kaygının aracı rolünü incelemektedir. Araştırma, yordayıcı korelasyonel model kullanılarak yürütülmüştür. Çalışmaya 18-65 yaş aralığındaki 581 kişi katılmış olup, bunların 408’i kadın ve 173’ü erkektir. Veriler, İkincil Travmatik Stres Ölçeği, Mizahla Başa Çıkma Ölçeği ve Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Veri analizinde SPSS Process Hayes Macro kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçları, kadınların ikincil travmatik stres, durumluk kaygı ve sürekli kaygı düzeylerinin erkeklere göre daha yüksek olduğunu, ancak mizahla başa çıkma düzeylerinde anlamlı bir cinsiyet farkı bulunmadığını göstermektedir. Araştırmanın aracılıkla ilgili bulguları, mizahla başa çıkmanın ikincil travmatik stres üzerinde doğrudan anlamlı bir etkisi olmadığını, ancak durumluk ve sürekli kaygı düzeylerini azaltarak ikincil travmatik stresi dolaylı olarak azalttığını ortaya koymaktadır. Ayrıca, sürekli kaygının, durumluk kaygıya kıyasla daha güçlü bir aracı değişken olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Mizahla Başa Çıkma, İkincil Travmatik Stres, Durumluk Kaygı, Sürekli Kaygı, Aracılık Rolü.
1RA., Dokuz Eylül University, Institute of Social Sciences, Clinical Psychology, Izmir, Türkiye, E-mail: [email protected], https://orcid.org/0000-0003-0716-7527
2Asst. Prof., Düzce University, Faculty of Education, Department of Guidance and Psychological Counseling, Düzce, Türkiye, E-mail: [email protected], https://orcid.org/0000-0003-4688-6890
Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Ahmet Sapancı, Düzce University, Faculty of Education, Konuralp Campus, Orhangazi Mahallesi, 81620, Düzce, Türkiye, Email: [email protected]
Date of Received/Geliş Tarihi: 24.06.2024, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 19.11.2024, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 17.12.2024, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 20.03.2025
Citing/Referans Gösterimi: Saylam, A.İ, & Sapancı, A. (2025). The Mediating Role of Anxiety in the Relationship Between Humor Coping and Secondary Traumatic Stress, Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology 7(1), 13-20
© 2025 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/