Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.3 Issue.1

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

İçgörü ve Bilişsel Esnekliğin Psikolojik Dayanıklılık Üzerindeki Yordayıcı Etkisinin İncelenmesi

The Predictor Effect of Insight and Cognitive Flexibility on Psychological Hardiness

Muhammet Enes Kaya1, Furkan Onur Eken1, Durmuş Ümmet2

Özet:

Bu çalışmada, içgörü ve bilişsel esnekliğin psikolojik dayanıklılık üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunda, yaşları 18-44 (Ort.= 24.00 Ss= 5.79) aralığında olan 248 kadın (Ort.yaş= 25.07, S = 5.48) ve 142 erkek (Ort.yaş= 25.55, Ss= 5.23) olmak üzere toplam 390 katılımcı bulunmaktadır. Verilerin toplanmasında İçgörü Ölçeği, Bilişsel Esneklik Ölçeği ve Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği kullanılmıştır. Veriler analiz edilirken Pearson Korelasyon Analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon analizi kullanılmıştır. İçgörü Ölçeği puanları ile Bilişsel Esneklik Ölçeği puanları arasında pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r= .499, p< .01). Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği puanları ile İçgörü Ölçeği puanları (r = .450, p< .01)  ve Bilişsel Esneklik Ölçeği puanları (r= .599, p< .01) arasında da pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. İçgörü Ölçeği puanlarının (β = .201, t = 4.391, p = .000) ve Bilişsel Esneklik Ölçeği puanlarının (β= .498, t= 10.872, p= .000) Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği puanlarını istatistiksel olarak anlamlı biçimde yordadığı görülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre içgörü ve bilişsel esneklik, psikolojik dayanıklılığa ait toplam varyansın %38’ini açıklamaktadır. Araştırma sonuçları, özelde bilişsel, genelde ise psikolojik yapıların etkileşimli ve dinamik bir yapıda olduğunu, dolayısıyla insanlara sunulan psikolojik destek hizmetlerinde her bir kavramı anlayabilmenin açık önemini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: İçgörü, Bilişsel Esneklik, Psikolojik Dayanıklılık, Farkındalık, Bilişsel Süreçler

 

1 Res. Assist. Beykent University, Department of Psychology, İstanbul-Turkey,.Orcid İd: https://orcid.org/  0000-0002-7808-6583

1 Res. Assist. Beykent University, Department of Psychology, İstanbul-Turkey,. Orcid İd: https://orcid.org/  0000-0001-6526-3512

2 Asst. Prof. Dr. Marmara University, Department of Educational Sciences, İstanbul-Turkey, Orcid İd: https://orcid.org/  0000-0002-8318-9026

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Beykent University, Department of Psychology, İstanbul-Turkey, E-mail: [email protected]

Date of Received/Geliş Tarihi: 03.01.2021, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 09.02.2021, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 16.02.2021, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 01.03.2021

Citing/Referans Gösterimi: Kaya, E.M., Eken, O.F., Ümmet, D.  (2021). The Predictor Effect of Insight and Cognitive Flexibility on Psychological Hardiness, Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 3(1): 22-29

© 2020 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/).