Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.3 Issue.1

DERLEME YAZISI / REVIEW ARTICLE

Türkiye’de Bağımlılık Alanında Yapılmış Nitel ve Karma Çalışmaların Analizi

An Analysis about Studies Conducted on Addiction Field with Methods of Qualitative and Mixed Patterns in Turkey

Sevda Acar1, Derya Şaşman Kaylı2

Özet:

Bağımlılık konusunda gerçekleştirilen çalışmalar her geçen gün artış göstermektedir. Nitel ve karma yöntemler ile yapılan akademik çalışmaların nicel yöntemle yapılan çalışmalara kıyasla oldukça az olduğu göze çarpmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, neden ve nasıl sorularına derinlemesine cevapların arandığı nitel ve karma yöntemli araştırmaların alan yazındaki durumunu saptamak ve bağımlılık konusunun disiplinler arası çalışmalardaki yerini ortaya koymaktır.  Bu çalışmada, ülkemizde tütün, alkol ve madde bağımlılığı konularında nitel ve karma yöntemler ile gerçekleştirilmiş araştırmalar incelenmiştir. Çalışmalar, tarih kısıtlaması getirmeksizin, Google Akademik ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi internet sitesi üzerinden taranmıştır. Çalışmaların, 2007- 2020 yılları arasında gerçekleştirildiği tespit edilmiş olup bu tarihler arasında erişilebilen tez ve araştırma makaleleri incelenmiştir. Verilerin betimsel analizi yapıldıktan sonra belirlenen temalar için içerik analizi kullanılmıştır. Veri tabanlarında ulaşılabilen 53 adet nitel ve karma desenli araştırmanın 2007-2020 yılları arasında gerçekleştirildiği ve en fazla çalışmanın 2019 yılında yapıldığı görülmektedir. Nitel desen karma desene kıyasla daha çok kullanılmaktadır. Çalışmaların sosyal bilimler alanlarında yoğunlaştığı görülmektedir. Örnekleme dâhil edilen çalışmalar; araştırma deseni, örnekleme yöntemi, örneklem grubu, veri toplama ve analiz yöntemleri açısından benzerlik göstermektedir. Bağımlılığa ilişkin çalışmaları biyopsikososyal açıdan inceleyebilmek için disiplinler arası bir yaklaşımın önem taşıdığı söylenebilir. Ayrıca, bağımlılık alanına katkı sağlaması açısından akademik alanda nitel ve karma desenli araştırmaların teşvik edilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler: Madde Kullanımı, Tütün Kullanımı, Alkol Kullanımı, Nitel Araştırma, Karma Araştırma

 

1BSc (Psych)., Ege University, Institute on Drug Abuse, Toxicology and Pharmaceutical Science, Department of Drug Abuse, PhD Student., İzmir-Turkey,.Orcid İd: https://orcid.org/  0000-0002-5875-0379

2Assoc. Prof., Manisa Celal Bayar University, Faculty of Health Sciences Department of Social Work, İzmir-Turkey,. Orcid İd: https://orcid.org/  0000-0001-7949-2332

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Ege University, Institute on Drug Abuse, Toxicology and Pharmaceutical Science, Department of Drug Abuse, PhD Student, İzmir-Turkey, E-mail: [email protected]

Date of Received/Geliş Tarihi: 06.06.2020, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 22.11.2020, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 14.12.2020, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 12.01.2021

Citing/Referans Gösterimi: Acar, S., Şaşman Kaylı, D.  (2021). An Analysis About Studies  Conducted on Addiction Field with Methods of Qualitative and Mixed Patterns in Turkey., Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 3(1): 37-47

© 2020 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/).