Erken Çocukluk Döneminde Ekran Maruziyetine Anne Depresyonunun Etkisi

Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.7 Issue.4

Doi:10.35365/ctjpp.25.4.08

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

Erken Çocukluk Döneminde Ekran Maruziyetine Anne Depresyonunun Etkisi

The Effect of Maternal Depression on Screen Exposure in Early Childhood

Nurdan Aymelek Çakıl¹, Emine Aslanderen²

Öz:

Bu çalışma anne depresyonun 12-72 ay arasındaki çocukların ekran maruziyeti üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı türde planlanan araştırmanın verileri orta ölçekli bir şehrin 11 Aile Sağlığı Merkezinden toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini ise; evreni bilinen durumlarda örneklem hesabı formülü ile %95 güven aralığında 381 olarak belirlenmiştir. 18-49 yaş aralığında 12-72 aylık en az bir çocuğu bulunan 329 anne örnekleme dahil edilmiştir. Araştırmanın verileri Anne-Çocuk Bilgi Formu ve Beck Depresyon Ölçeği-II (BDÖ-II) kullanılarak toplanmıştır. Araştırma kapsamındaki annelerin %50,5’inin 25-34 yaş aralığında olduğu, %55,3’ünün çalışmadığı, çalışanların %51,7’sinin gündüz vardiyasında çalıştığı ve %61,4’ünün çocuk bakımı konusunda yardım aldığı belirlenmiştir. 35-42 yaş, vardiyalı çalışan, ortalama gelir seviyesinde, 6 yaşından küçük iki çocuğu olan ve 6 yaş altındaki ikinci çocuğunun yaşı 2-3 yaş arasında annelerin daha depresif olduğu saptanmıştır. Katılımcıların evlerinde televizyon ve akıllı telefon bulunma sıklığı %100’dü. Televizyon oturma odası haricinde %14 çocuk odasında ve %54,1 mutfakta da bulunduğu saptandı. Çocuklarına ekran süresi ve içeriği denetimi yapmayan annelerin Beck Depresyon Envanteri-II puan ortancası anlamlı düzeyde daha yüksek bulundu (z=-2,681, p=0.007; z= -3,308, p=0.001, sırasıyla). Orta depresyona sahip annelerin çocuklarının ekran sürelerinin bir saat ve üzerinde olma ihtimali minimal ve hafif depresyondaki annelerin çocuklarına göre daha yüksekti (x² =32,621, p=0,000). Sonuç olarak; annelerin depresyon düzeyleri çocuklarının ekran maruziyetini etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler: Anne Depresyonu, Erken Çocukluk Dönemi, Ekran Maruziyeti.

* This study was produced from a master’s thesis.

¹PhD. Student, Kırşehir Ahi Evran University, Faculty of Health Science, Department of Nursing, Kırşehir, Türkiye, E-mail: [email protected], Orcid Id:  0000-0002-5765-7359

²MSc, Kırşehir Training and Research Hospital, Kırşehir, Türkiye, E-mail: [email protected], Orcid Id:  0000-0002-9256-6057

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Nurdan Aymelek Çakıl, Kirsehir Ahi Evran University, Faculty of Health Science, Department of Nursing, Bağbaşı, Şht. Sahir Kurutluoğlu St. No:100, 40100 Downtown of Kırşehir, Türkiye.

Date of Received/Geliş Tarihi: 01.04.2025, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 23.07.2025, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 12.08.2025, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 15.12.2025

Citing/Referans Gösterimi: Çakıl, N. A. & Aslanderen, E. (2025). The Effect of Maternal Depression on Screen Exposure in Early Childhood. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 7(4), 399-406.

© 2025 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/