TürkçeCyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.7 Issue.3
Doi:10.35365/ctjpp.25.3.05
ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE
Aktarılan Psikolojik Travma, Kaygı, Obsesif-Kompulsif Bozuklukta Psikolojik Dayanıklılığın Aracı Rolü
Mediator Role of Psychological Resilience in Transmission of Psychological Trauma, Anxiety, and Obsessive-Compulsive Disorder
Bekir Erbekir¹, Cemaliye Direktör²
Öz:
21 Aralık 1963’te Lefkoşa’da başlayan şiddetli çatışmalar 11 yıl boyunca sürmüştür. Savaşın ardından Türkler kuzeye Rumlar ise güneye göç etmek zorunda kalmıştır. Kıbrıs Türklerinin yaşadıkları sürecin travmatik olduğu açıktır. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı, Kıbrıs Savaşı’ndan sağ kurtulanların acı dolu hikayelerinin üzerinden 50 yıl geçtiğini göz önünde bulundurarak, hayatta kalanların, günümüzdeki genç yetişkinlerin ebeveynleri olduğu gerçeğine dayanarak savaşla ilgili olarak ikinci ve üçüncü kuşak Kıbrıslı Türkler’de aktarılan psikolojik travma, kaygı ve OKB ilişkisinde psikolojik sağlamlığın aracı rolünün incelenmesidir. İlişkisel tarama modeli ve Hayes model 4 araştırma modelinin kullanıldığı bu araştırma 195 kadın ve 110 erkek olarak 305 kişi ile yapılmıştır. Araştırmanın verileri, Aktarılan Psikolojik Travma Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği, Dsm-5 Yineleyici Düşünce ve Davranışlar Ölçeği ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ile elde edilmesine ek olarak katılımcıların demografik bilgilerine araştırmacılar tarafından oluşturulan Demografik Bilgi Formu aracılığı ile ulaşılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 27. programı aracılığıyla Çoklu Regresyon Analizi Testleri ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgularda, psikolojik sağlamlık ve aktarılan travmanın kaygı ve OKB düzeylerini yordadığını sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda bulgular, psikolojik sağlamlığın, kaygı ile negatif yönde, aktarılan psikolojik travmanın ise kaygı ve OKB ile pozitif yönde bir ilişkili olduğunu göstermektedir. Çalışmada gerçekleştirilen Çoklu regresyon analizleri ve Sobel testi, aile işlevselliği ile kaygı arasında psikolojik dayanıklılığın kısmi aracı rol oynadığını doğrulamıştır.
Anahtar Kelimeler: Psikolojik Dayanıklılık, OKB, Aktarılan Travma, Kaygı, Göç.
*This Study was produced from a master’s thesis
1Msc., Ankara Social Sciences University Northern Cyprus Campus, Faculty of Social and Human Sciences, Department of Psychology, Haspolat, TRN Cyprus, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0002-1838-7771.
2Asst. Prof. Dr. Cemaliye Direktör, Cyprus International University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Psychology, Haspolat, TRN Cyprus, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0002-2249-4908.
Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Bekir Erbekir, Lecturer, Ankara Social Science University, Faculty of Social and Human Sciences, Haspolat, TRN Cyprus, No: 20, E-mail: [email protected]
Date of Received/Geliş Tarihi: 17.02.2025, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 22.07.2025, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 08.08.2025, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 22.09.2025
Citing/Referans Gösterimi: Erbekir, B. & Direktör, C. (2025). Mediator Role of Psychological Resilience in Transmission of Psychological Trauma, Anxiety, and Obsessive-Compulsive Disorder. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 7(3), 261-268.
© 2025 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/