TürkçeCyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.7 Issue.2
Doi:10.35365/ctjpp.25.2.06
ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE
Çocukluk Çağı Travmalarının Travma Sonrası Büyüme ile İlişkisinde Duygu Farkındalığı ve İfade Etmenin Aracı Rolü
The Mediator Role of Emotional Awareness and Expression in the Relationship between Childhood Traumas and Post-Traumatic Growth
Burcu Türk1
Öz:
Bu çalışma, çocukluk çağı travmalarının travma sonrası büyüme ile ilişkisinde duygusal farkındalık ve duyguları ifade etmenin aracı rolünü incelemektedir. Travma, bireyin yaşamında ciddi psikolojik ve fiziksel etkiler bırakabilen zorlayıcı deneyimlerdir. Çocukluk döneminde yaşanan travmalar, fiziksel, cinsel, duygusal istismar ve ihmal gibi olayları içerir. Bu tür travmalar bireylerin psikososyal işlevselliğini olumsuz etkileyebileceği gibi, bazı durumlarda travma sonrası büyüme adı verilen olumlu değişimlere de yol açabilir. Araştırma kapsamında, 18-65 yaş arası 339 katılımcıya çevrimiçi anketler uygulanmıştır. Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Travma Sonrası Büyüme Envanteri, Duyguları İfade Etme Ölçeği ve A Duygusal Öz Farkındalık Ölçeği-10 kullanılarak veriler toplanmıştır. Bulgular, çocukluk çağı travmalarının travma sonrası büyüme ile genel olarak negatif ilişki gösterdiğini ortaya koymuştur. Duygusal farkındalığın travma sonrası büyümeyi olumlu yönde etkilediği ve kısmi bir aracı rol üstlendiği saptanmıştır. Duyguları ifade etme becerisinin ise anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Bu durum, bireylerin duygusal farkındalıklarını artıracak psikoeğitim programları, grup çalışmaları ya da bireysel terapötik müdahaleler gibi yapılandırılmış uygulamaların, travmatik deneyimlerin olumsuz etkilerini azaltabileceğini ve iyileşme süreçlerine katkı sağlayabileceğini göstermektedir. Özellikle çocukluk travması öyküsü bulunan bireyler için bu tür müdahaleler, psikolojik sağlamlık açısından destekleyici olabilir.
Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı travmaları, Travma sonrası büyüme, Duygu farkındalığı, Duygusal öz farkındalık, Duyguları ifade, Duygusal süreçler, Aracı rol
1Assoc. Prof., Istanbul Kültür University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Psychology, İstanbul, Türkiye, E-mail: [email protected], Orcid Id: 0000-0003-3290-5886
Address of Correpondence/Yazışma Adresi: Burcu Türk, İstanbul Kültür University, Bakırköy Campus, Ataköy Building, On the E5 Karayolu, Bakırköy 34158 İstanbul, E-mail: [email protected]
Date of Received/Geliş Tarihi: 06.01.2025, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 05.05.2025, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 12.05.2025, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 05.06.2025
Citing/Referans Gösterimi: Türk, B. (2025). The Mediator Role of Emotional Awareness and Expression in the Relationship between Childhood Traumas and Post-Traumatic Growth. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 7(2), 158-168.
© 2025 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/